Դոնորական ձվաբջիջների կրիոբանկ

 

Հակիր ճձվաբջիջների դոնորության մասին

 

Դոնորական ձվաբջջիջների բանկը լաբորատորիա է, որտեղ հատուկ պայմաններում պահպանվում են առողջ, մանրակրկիտ զննում անցած օօցիտներ՝ վերցված կին-դոնորներից:  Որակյալ կենսանյութ ստանալու համար՝ ձվաբջջի դոնորներին հատուկ պահանջներ են ներկայացվում: Դրանցից ամենակարևորներն են՝ առողջական գերազանց վիճակն ու երիտասարդ տարիքը: Վերը նշված պահանջներն ապահովում են ստացված ձվաբջջի բարձորակ լինելը:: Հայտնի է, որ օօցիտները դրվում են կնոջ օրգնիզմ դեռ ներարգանդային զարգացման շրջանում, այնուհետև նրանց վրա զգալի ազդեցություն է թողնում մարդու կենսակերպը: Որպես հետևանք, որքան երիտասարդ է դոնորը, այնքան ավելի առողջ ու կենսունակ են նրա ձվաբջիջները:

Ո՞վքեր ունեն դոնորական օօցիտների կարիք:

ԱՄԲ-ի արդյունավետությունը զգալիորեն կախված է դոնորական ձվաբջջի որակից: Դեռ օրգանիզմի զարգացման շրջանում ձևավորվելով, նրանք սկսում են «ծախսվել» դաշտանային ցիկլի սկսվելուն պես, մինչև ձվարանների գործելու ավարտը: Դոնորի տարիքը ձվաբջջի կենսունակության և որակի կարևորագույն գործոնն է: Ավելի երիտասարդ դոնորների մոտ ոչ միայն ավելի բարձրորակ են ձվաբջիջները, այլ նաև հազվադեպ են հանդիպում զանազան քրոմոսոմային խանգարումներով ձվաբջիջները: Օրինակ՝ այնպիսի տարածված պաթոլոգիան ինչպիսին Դաունի համախտանիշն է, ավելի հաճախ հանդիպում է 38 տարեկանից հետո հղիացած կանանց մոտ: Պտղաբերիության նվազումը բնական պրոցես է, և այսօր գոյություն չունի մեթոդ, որը թույլ կտա երիտասարդացնել ձվաբջիջները: Հենց այս պատճառով 35-ից բարձր տարիքի կանանց մոտ անպտղության բուժման արդյունավետությունը բավականին ցածր է: Այս դեպքում առավելագույն արդյունավետ է դոնորական ձվաբջիջներով ԱՄԲ-ն: Դոնորական ձվաբջիջների տրանսպլանտացիան կիրառվում է տարբեր վերարտադրողական խնդիրների դեպքում՝

•  Օվարիալ ռեզերվինվազում
• Ձվարանների ժամանակից շուտ սպառում
•  Վատ որակի օօցիտներ
• Քրոմոսոմային տրանսլոկացիաների կամ գենետիկ հիվանդությունների առկայություն

Ձվաբջիջների տրանսպլանտացիայի առաջին դրական արդյունքը ստացվել է 1984թ.-ին: Այդ պահից մինչ այսօր ԱՄՆ-ում այս մեթոդով ծնվել է 50 հազար երեխա, միևնույն ժամանակ դոնորական օօցիտներ օգտագործվել են 10% դեպքերում:

Ձվաբջջի դոնորության ծրագիրը ներառում է հետևյալ փուլերը՝

• Օռալ կոնտրացեպտիվների կամ գոնանդոտրոպին-ռիլիզինգ հորմոնի (դեկապեպտին, դիֆերելին բուսերելին) միջոցով դոնորի և ռեցիպիենտի մենստրուալ ցիկլերի սինքրոնիզացիա:
• Դոնորին քորիոնային գոնանդոտրոպինի օվուլյատոր դոզայի ներարկում
• Ռեցիպիենտ կնոջ էնդոմետրիումի նախապատրաստում պրոգեստերոնի և էստրադիոլի (ուտրոժեստան, պրոգինովա) պրեպարատների միջոցով:
• Դոնորի ձվարանների պունկցիա, ստացված օօցիտների բեղմնավորում, էմբրիոնի տեղափոխում ռեցիպիենտ կնոջ արգանդ:

Օօցիտների դոնորներն անցնում են ԱՄԲ-ի ստանդարտ ցիկլ: Իսկ ռեցիպիենտները ընդունում են պրոգեստերոնի և էստրադիոլի պրեպարատներ՝ արգանդի էնդոմետրիում իմպլանտացիային նախապատրաստելու համար: Դոնորի ձվարանների ստիմուլյացիան հարկավոր է միանգամից մի քանի օօցիտ ստանալու համար: Այնուհետև ձվաբջիջները վերցնում են տրանսվագինալ պունկցիայի մեթոդով և բեղմանվորում: Էմբրիոնն այնուհետև կուլտիվացնում են լաբորատորիայում 3-5 օրվա ընթացքում, որից հետո միայն այն տեղադրում են ռեցիպիենտ կնոջ արգանդ:

Դոնորական օօցիտներով ԱՄԲ անցկացման ցուցումները՝

1. Սեփական օօցիտների բացակայություն` պայմանավորված ձվարանների վաղաժամ ծերացման համախտանիշով, բնական մենոպաուզայով, քիմիոկամռադիոթերապիայով, ինչպես նաև ձվարանների վիրաբուժական հեռացման և զարգացման անոմալիաների առկայության դեպքում:
2. Օօցիտների ֆունկցիոնալ ոչ լիարժեքություն ժառանգական գենետիկ հիվանդություններ ունեցող կանանց մոտ:
3. Նախկինում ԱՄԲ-ի և էմբրիոնի տեղադրման անհաջող փորձեր, օվուլյացիայի ստիմուլյացիայի ժամանակ ձվարանների ոչ բավար պատասխան և վատ որակի էմբրիոնների ստացման դեպեր:

 

ԱՄԲ-ի անցկացման հակացուցմները

Դոնորական ձվաբջիջների բեղմնավորում չի իրականացվում հետևյալ դեպքերում՝

1. Հղիության համար հակացուցում համարվող հոգեկան և սոմատիկ հիվանդությունների առկայություն
2. Արգանդի խոռոչի բնածին կամ ձեռքբերովի զարգացման արատներ, որոնց դեպքում էմբրիոնի իմպլանտացիան ֆիզիոլոգիապես անհնար է:
3. Ձվարանների քաղցկեղ
4. Էնդոմտետրիումի հիպերպլաստիկ պրոցեսներ
5. Վիրբուժական միջամտություն պահանջող արգանդի բարորակ ուտուցքների առկայություն
6. Սուր բորբոքային հիվանդություններ
7. Անամնեզում ցանկացած տեղակայման չարորակ նորագոյացություններ

Անպտղության արական ֆակտորների առկայությունը հակացուցում չէ դոնորական ձվաբջիջներով ԱՄԲ-ի համար: Արական անպտղության բուժման երկու նոր մեթոդները` եզակի սպերմատոզոիդի ներարկում ձվաբջջի ցիտոպլազմա  և ամորձու հավելումից սպերմատոզոիդի ասպիրացիա, կիրառվում են էքստրակորպորալ բեղմնավորման մեջ, դոնորական ձվաբջջի օգտագործման հետ համատեղ: Միևնույն ժամանակ, դոնորական օօցինտրերի հետ մեկտեղ կարող է օգտագործվել նաև դոնորական սպերմա: Նախկինում սպերմայի կամ ձվաբջջի պաթոլոգիայով ընտանիքները երկու հնարավորություն ունեին` անպտղություն կամ որդեգրում: Այսօր ամորձու բիոպսիա և ԻՔՍԻ, դոնորական ձվաբջիջների օգտագործումը լիարժեք հնարավորություն են տալիս հղիության և երեխայի ծնունդի: Դոնորության գնացող կանայք իրենց առողջությունը որոշակի վտանգի են ենթարկում, ինչպես նաև գիտակցաբար գնում են դժվարությունների՝ կապված աշխատանքի և դոնորության ցիկլի համատեղման հետ: Հետևաբար ծրագրին մասնակցելիս՝ նրանք ստանում են համապատասխան նյութական վարձատրություն: Դոնորական ձվաբջջի օգտագործմամբ ԱՄԲ-ն՝ բուժման թանկարժեք մեթոդ է: Ծախսերը մեծացնում է ֆինանսական փոխհատուցումը, որը ստանում է դոնորը: Պրոցեդուրայի արժեքը բարձր է. Սակայն բարձր է նաև մեթոդի արդյունավետությունը: Հղիությունը դոնորական ձվաբջիջով ԱՄԲ-ի դեպքում կազմում է 60-65%: Այսօր բժշկությունը մեծ հաջողությունների է հասել ձվաբջիջների վիտրիֆիկացիայի (գերարագ սառեցում) գործում: Այս մեթոդը ապագայում թույլ կտա սառեցնել և պահպանել դոնորական ձվաբջիջներ, ինչն առաջին հերթին պարզեցնում է նրանց օգտագործման գործընթցը և թույլ է տալիս անցնել կես տարվա կարանտին, սիֆիլիսի, ՁԻԱՀ-ի, հեպատիտի դեմ կրկնակի հետազոտության համար: «Վիտրոմեդ» վերարտադրողական բժշկության կլինիկայում կա հետազոտված կին-դոնորների սեփական բազա, որոնք բավարարում են ամուսնական զույգերի պահանջներին:

 

Կոնսուլտացիայի, պրոցեդուրայի արժեքի վերաբերյալ ինֆորմացիա ստանալու կամ ընդունելության գրանցման համար կարող եք զանգահարել հետևյալ հեռախոսահամարով`   +374 10 75-00-85